İSTANBUL (AA) – BM Uyuşturucu ve Suç Ofisinin (UNODC) yayımladığı “Dünya Yaban Hayatı Suçları 2024” raporunda, Sahra Altı Afrika’da yaban hayatının tehlike altında olduğuna işaret edildi.
Sahra Altı Afrika’nın dünyada en fazla kaçak avlanma kaydedilen bölge olduğu vurgulanan raporda, bölgedeki yaban hayatının kaçak avlanma ve kayıt dışı uluslararası ticaretin tehdidi altında olduğu uyarısında bulunuldu.
Yaban hayatı kaçakçılığı ve buna bağlı suçlara karşı hukuki boşluklar olduğu ve bu nedenle kayıt dışı ticaretin artarak devam ettiği kaydedilen raporda, bu ticaretin önemli bir küresel sorun olmaya devam ettiği vurgulandı.
Raporda, 2015 ila 2019 yıllarında Sahra Altı Afrika’da yaban hayatı kaçakçılığında keskin bir artış yaşandığı, Kovid-19 kısıtlamaları nedeniyle bu oranın azaldığı ancak 2020’den sonra tekrar yavaş ve istikrarlı bir yükseliş eğilimi gösterdiği kaydedildi.
Afrika’nın yaban hayatını korumakla görevli park korucularının genellikle kaçak avcıların hedefi olduğu belirtilen raporda, 2006 ile 2021 yılları arasında çoğunluğu Afrika ve Asya’da 2 bin 300’den fazla korucunun görevi başında hayatını kaybettiği bilgisi paylaşıldı.
Kenya, Tanzanya, Nijerya, Kongo Demokratik Cumhuriyeti (KDC) ve Mozambik gibi ülkelerin kayıt dışı yaban hayatı ticaretinde öne çıktığı aktarılan raporda, yaban hayvanlarından başka gül ağacı gibi bitkilerin kayıt dışı ticaretinin de hızla arttığı ifade edildi.
Rapora göre, kayıt dışı ticarette el değiştiren hayvan ve bitkiler gıda, ilaç, moda, süs, yatırım ya da evcil hayvan talebiyle ilgili görüyor.
Afrika’da pangolin pulları, gergedan boynuzu ve fil dişleri, tüm ele geçirilen yaban hayatı ürünlerinin yüzde 95’inden fazlasını oluşturuyor. Öte yandan gül ve maun ağacı gibi bitkiler de ticareti yapılan ürünler arasında bulunuyor.
Kayıt dışı yaban hayatı ticaretinde Çin ön plana çıkıyor
Komşu ülkeleri dahil gül ağacı kaynaklarını tüketen Çin, son 10 yılda en çok Batı Afrika’ya yöneldi.
Yaban hayatı ticaretinde Çin ön plana çıkarken, özellikle pangolin pulları ve gül ağaçları birçok Çinli firma tarafından yasa dışı yollarla kıta dışına çıkarılıyor.
Pangolin pulları, geleneksel Çin tıbbında rağbet görürken gül ağaçları ise lüks ve geleneksel mobilya üretiminde kullanılıyor.
2017’den beri koruma altında olsa da Çin pazarını beslemek için o tarihten bu yana Batı Afrika’da piyasa değeri 2 milyar dolara ulaşan 6,5 milyon gül ağacının kesildiği tahmin ediliyor.
Sadece Senegal’den 2014-2017 döneminde 315 bin ton gül ağacı Gambiya üzerinden Çin’e kaçak yollarla ihraç edildi.
Muhabir: Gökhan Kavak