İSTANBUL (AA) – Osmanlı Devleti’nin son sarayı, tarihte derin izler
bırakan olayların tanığı Yıldız Sarayı, 19 Temmuz’da ziyarete açılacak.
Sultan
III. Selim zamanında yaptırılan ve Sultan II. Abdülhamid zamanında
genişletilerek devlet sarayı haline getirilen Yıldız Sarayı kompleksinin
yenilenme sürecine ilişkin basın toplantısı düzenlendi.
Milli
Saraylar Başkanı Dr. Yasin Yıldız, toplantıda yaptığı açıklamada,
kompleksin açılışının Türkiye tarihi ve kültürel miras açısından
taşıdığı öneme işaret ederek, “Ülkemizde Osmanlı Devleti’nden bugüne
kalmış 5 sarayın en büyüklerinden birinin, birkaç gün içinde yerli ve
yabancı ziyaretçilerimizle buluşacağını hem ülkemize hem dünyaya
duyuruyoruz.” dedi.
Sarayın yaklaşık 100 yıldır ziyarete kapalı olduğunu vurgulayan Yıldız, şu bilgileri verdi:
“Yıldız
Sarayı 1924 yılından sonra çeşitli devlet kurumlarının idaresinde
farklı misyonlarla farklı şekillerde değerlendirilmiş bir saraydı. Bu
nedenle esas olarak ziyarete açılamamış bir saraydır. Uzun yıllar belli
kısımlarında bazı çalışmalar yapıldı ancak her kurumun takdir ederseniz
ki birbirinden farklı işletme düzenleri, restorasyon pratikleri ve
imkanları var. Bu sebeple bu çalışmalar bir yeknesaklık kazanamamıştı ve
toplumumuzdan uzak kalmıştı. 2015 yılında Sayın Cumhurbaşkanımızın
öncülüğünde, Yıldız Sarayı’nın o tarih itibarıyla 8 farklı kuruma
dağılmış yapıları ve alanı bir araya getirildi. İlk çalışma o zaman
yapılmıştı. Ardından 2018 yılında, Milli Saraylar Başkanlığının,
Cumhurbaşkanlığı idaresinde bir kültürel miras kurumu olarak
yapılandırılmasının ardından bu çalışmaları, Milli Saraylar Başkanlığı
devraldı.”
Yasin Yıldız, bunun Türkiye için
tarihi bir nokta olduğunu sözlerine ekleyerek, “Beş buçuk yıldır burada
yüzlerce arkadaşımızın gayretiyle yürütülen restorasyon çalışmalarında
çok önemli bir aşamayı geçmiş durumdayız. Saray bölümümüzün
restorasyonunu büyük bir oranda tamamlamış durumdayız.” diye konuştu.
Saray
ziyaretinin ücretlerine de değinen Yıldız, “Milli Saraylara ait
mekanlar ilk açıldığında belli bir süre ücretsiz olarak ziyaret
edilebiliyor. Şu an burasıyla ilgili bir giriş ücreti tespit etmemiş
durumdayız. Ama vatandaşlarımız için zaten her zaman bir müze kart
kolaylığımız var. Malumunuz Milli Saraylara ait mekanlar müze kartla
gezilebiliyor. O yüzden bütün ziyaretçilerimizi buraya bekliyoruz.”
ifadelerini kullandı.
Dr. Yıldız, 2022’den bu
yana Milli Saraylar Bilim Kurulu öncülüğünde restorasyonu devam eden
Edirne Sarayı’nın da ilerleyen yıllarda ziyarete açılacağını dile
getirdi.
Açıklamanın ardından ziyarete açılacak mekanlar, basın mensuplarına tanıtıldı.
Sarayın birçok kısmı tarihinde ilk defa ziyarete açılacak
Cumhurbaşkanı
Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla 19 Temmuz’da açılacak Yıldız
Sarayı, 20 Temmuz’dan itibaren ziyaretçileri kabul edecek.
Uzun
yıllar devam eden restorasyon, konservasyon ve peyzaj çalışmaları
tamamlanan Yıldız Sarayı’nda “Büyük Mabeyn Köşkü”, “Çit Kasrı”, “Küçük
Mabeyn Köşkü” ve “Harem Dairesi” başta olmak üzere birçok yapı,
tarihinde ilk kez ziyaretçiyle buluşacak.
Osmanlı
döneminde yabancı devlet adamlarının ağırlandığı Mabeyn Köşkü, yakın
zamana kadar Cumhurbaşkanlığı kabullerinde kullanılıyordu.
Tarihte
“Hamid Bahçesi” olarak adlandırılan, bitki çeşitliliği, doğal nehir
görünümündeki su yolu ve peyzaj tasarımıyla hayranlık uyandıran bahçe de
açılış sonrası ziyaret edilebilecek.
Yıldız Albümleri’nden seçme fotoğraflar ve yazma eserler görülecek
İlk
defa ziyarete açılacak yapılar arasında “Limonluk”, “Hamam”, “III.
Selim Çeşmesi”, “Ada Köşkü” ve “Cihannüma Köşkü” de yer alıyor.
Sultan
II. Abdülhamid’in hayatına, kişiliğine ve liderliğine ışık tutan
eserler, onunla özdeşleşen, Avrupa ve Orta Doğu’nun en büyüklerinden
olma özelliği taşıyan kütüphane ve marangozhanenin yanı sıra Yıldız
Albümleri’nden seçilen fotoğraflar da ilk defa tarih ve sanat
meraklılarının ilgisine sunulacak.
Kütüphane
kısmında askeriyeden coğrafyaya, felsefeden casusluk romanlarına,
astronomiden botanik ve zoolojiye kadar binlerce nadir eser gün yüzüne
çıkarıldı.
İlk defa görülecek yazma eserler
arasında “Muhibbi” mahlasıyla şiirler yazan Kanuni Sultan Süleyman’a ait
divan, Matrakçı Nasuh’un, Kanuni’nin Irak seferini anlattığı kitap,
Katip Çelebi’nin “Cihannüma”sı ve ünlü hattatlara ait Kur’an-ı Kerim
örnekleri yer alıyor.
Yıldız Sarayı tarihi
Yıldız Sarayı kompleksi, Osmanlı Devleti’nin son sarayı olması açısından ayrı bir önem taşıyor.
Asıl
şeklini Sultan II. Abdülhamid döneminde alan saray, 33 yıl boyunca
devletin yönetim merkezi, Sultan’ın ve ailesinin ikametgahı olarak
kullanıldı.
Köşkler, yönetim ve koruma
yapılarıyla parklar bütününden oluşan Yıldız Sarayı, Sultan II.
Abdülhamid’in 1909’da tahttan indirilmesiyle önemini yitirdi.
Son
Osmanlı padişahı Sultan VI. Mehmed Vahdeddin döneminde de bir süre
kullanılan saray, 1922’de saltanatın kaldırılmasıyla kapılarını tümüyle
dış dünyaya kapattı.
2018’de Milli Saraylara devredildi
Yıldız
Sarayı, 1924’te Erkan-ı Harbiye Mektebi’ne tahsis edildi ve 1946’dan
itibaren uzunca dönem “Harp Akademileri” olarak kullanıldı. Kültür
Bakanlığı çatısı altında 1978’de hizmet veren kompleks, 2015’te
Cumhurbaşkanlığına bağlandı. Milli Saraylara 2018’de devredilen saray,
aynı yıl restorasyona alındı.
Beşiktaş’ın Yıldız
tepesinde yaklaşık 500 bin metrekarelik bir alana kurulan Yıldız Sarayı
kompleksi, pazartesi dışında her gün ziyarete açık olacak.
Muhabir: Ömer Faruk Yıldız