Kauçuk Dergisi Kauçuk Dergisi
ilişkili haberler
JPMorgan Chase Başkanı Daniel Pinto, bir ülkenin enflasyon konusunda kontrolü kaybettiğinde hayatın nasıl olduğuna dair canlı hatıralara sahip olduğunu söyledi.
59 yaşındaki Pinto, çocukluğunu geçirdiği Arjantin’de enflasyonun genellikle çok yüksek olduğunu, gıda ve diğer ürünlerin fiyatlarının saatlik olarak arttığını söyledi. Bankanın tepesindeki isim çalışanların maaşlarını ABD dolarına çevirmek için acele etmediği takdirde maaşlarını yüzde 20’sini kaybetme riski yaşadıklarını söyledi.
“Süpermarketler, ürünlerini etiketlerini yenilemek için çalışanlardan oluşan bir orduya sahipti ve bu bazen günde 10-15 kez yapılıyordu diyen Pinto, “Gün bittiğinde tüm etiketleri yeniden çıkarmaları ve ertesi gün baştan başlamaları gerekiyordu” şeklinde konuştu.
Gelir açısından dünyanın en büyük yatırım bankasını yöneten ve Wall Street’in tecrübeli isimlerinden olan Pinto’nun deneyimleri, piyasalar ve ekonomi için kritik bir zamanda önemli sayılabilir.
Fed 2020’de hane halkı ve işletmeleri desteklemek için trilyonlarca doları serbest bıraktıktan sonra, faizleri artırarak ve borç satın alma programlarını geri çekerek kırk yılın en yüksek seviyesini gören enflasyonla mücadelesini sürdürüyor.
2020’de hane halkı ve işletmeleri desteklemek için trilyonlarca doları serbest bıraktıktan sonra, Fed faizleri artırarak ve borç satın alma programlarını geri çekerek enflasyonla 40 yılın en yüksek seviyelerinde mücadele ediyor. Bu hamleler bu yıl hisse senetlerini ve tahvilleri çökertirken hızla değer kazanan dolar diğer ülkelerin kendi enflasyonlarıyla mücadelesini daha da karmaşık hale getiren küresel bir etki yarattı.
Pinto, yakın tarihte verdiği bir röportajda, kalıcı enflasyonla yaşamanın “çok, çok stresli” olduğunu ve özellikle düşük gelirli aileler için zor olduğunu söylemişti. Enflasyon, Arjantin’de 1975’ten 1991’e kadar yılda ortalama yüzde 300’den fazlaydı.
Fiyatlarda yumuşamaya dair görülen işaretler sonrası Fed’in faiz artışlarını yavaşlatması ve durdurması gerektiğini söyleyen sesler giderek artsa da Pinto bu şekilde düşünenler arasında bulunmuyor.
“Fed çok agresif değil”
JPMorgan COO’su ve tek başkanı olarak bir sonraki CEO olarak görülen isim, “İşte bu yüzden insanlar Fed çok şahin dediklerinde katılmıyorum. Benim görüşüm enflasyonu tekrar kontrol altına almanın çok önemli olduğu yönünde. Eğer bu durum belirli bir süreliğine biraz daha derin bir resesyon anlamına geliyorsa bu ödememiz gereken bir bedel” değerlendirmesinde bulundu.
Tecrübeli bankacıya göre Fed enflasyonun kök salmasına izin veremez. Gevşek para politikasına erken yapılacak bir dönüş 70 ve 80’lerin hatalarını tekrarlama riski taşıyor.
Bu nedenle Fed’in faiz oranlarında fazla agresif olma hatasını yapmasının daha yüksek olduğunu düşünüyor.
Pinto faiz oranlarının muhtemelen yüzde 5 civarında zirve yapacağını ve işsizlikte artışın büyük ihtimalle enflasyonu frenleyeceğini söyledi. Fed faiz oranları şu anda yüzde 3-3,25 seviyesinde seyrediyor.
Tek soru yavaşlamanın ne kadar şiddetli olacağı
Pinto, aralarında JPMorgan CEO’su Dimon ve Goldman Sachs CEO’su David Solomon’un da olduğu bazı yöneticilerin yakın zamanda söylediği gibi Fed’in yaşadığı çıkmaz nedeniyle ABD’nin bir resesyonla karşı karşıya olduğunu söyledi. Bu konuda tek soru yavaşlamanın ne kadar şiddetli olacağı.
Uzmanlar bu yılki ekonomik durumun yakın tarihte yaşanan hiçbir şeye benzemediğini belirtiyor. Mal ve hizmetler için hızla yaşanan fiyat artışlarının yanı sıra, kurumsal getiriler nispeten
Bu yılki ekonomik durum, yakın tarihteki hiçbir şeye benzemiyor; Mal ve hizmetler için hızla artan fiyat artışlarının yanında, kurumsal kazançlar nispeten dayanıklı olması yavaşlama işaretleri arayan yatırımcıların kafasını karıştırdı.
Ancak Pinto’ya göre kâr tahminleri, önümüzdeki dönemi yansıtacak kadar düşmedi ve bu, piyasanın bir adım daha aşağı geleceğii anlamına gelebilir. S&P 500 Cuma günü itibariyle bu yıl yüzde 21 düştü.
“Piyasalar henüz dibi görmedi”
Pinto önümüzdeki dönemle ilgili, “Henüz piyasanın dibini gördüğümüzü sanmıyorum. Gelecek yıla giren şirket kazançlarını düşündüğünüzde, beklentiler hala çok yüksek olduğu söylenebilir; aralarında S&P’nin de olduğu birçok hisse senedi piyasası hala olması gerekenden yüksekte seyrediyor olabilir” ifadelerini kullandı.
JPMorgan COO’su piyasada dalgalı seyrin devam etmesini beklemesine rağmen piyasaların beklediğinden daha iyi işlediğini kaydetti. Geçtiğimiz hafta İngiltere Başbakanı’nın istifasına yol açan devlet tahvillerindeki çöküş haricinde piyasaların düzenli olduğunu vurguladı.
Öte yandan Ukrayna savaşının tehlikeli bir yeni döneme girmesi veya Çin ile Tayvan üzerinden yaşanan gerilimlerin küresel çapta genişlemesi gibi durumların olası gizli tehlikelerin yanı sıra tedarik zincirlerindeki ilerlemeyi alt üst etmesi durumunda bu durum değişebilir. Piyasalar, 2008 krizi sonrası bankaların yaptığı reformlar onları ticarete bağlı daha fazla sermaye tutmaya zorlayarak daha kırılgan hale geldi ve bu da piyasaların dalgalanma dönemlerinde bozulma riskini artırdı.
“Önümüzdeki dönemde faizler son 10 yıldan daha yüksek olacak”
Pinto, merkez bankalarının enflasyonla başa çıkması durumunda bile, gelecekte faiz oranlarının son on buçuk yılda olduğundan daha yüksek olacağını söyledi. Dünya çapında düşük ve hatta negatif faşz oranları önceki dönemin belirleyici özelliği olmuştu.
Düşük faiz oranlı dönem, tasarruf sahiplerini cezalandırırken kredi çekenlere ve borç piyasalarını kullanmaya devam edebilecek daha riskli şirketlere fayda sağladı. Bununla birlikte aralarında fintech firmalarının da olduğu özel şirketlerde yatırım dalgasın yol açtı ve teknoloji hisselerinin güçlenmesini sağladı.
“Reel oranlar önümüzdeki 20 yılda son 20 yılda olduğundan daha yüksek olmalı” diyen Pinto, “Aşırı değil ama daha yüksek olmalı ve bu değerlemeden büyümeye kadar birçok şeyi etkiliyor” dedi.
