ABD Ankara’nın 2019 yılında satın aldığı Rus yapımı S-400 hava savunma sistemi nedeniyle Türkiye’nin savunma sanayisini hedef alan ve uzun süredir beklenen yaptırımlarını dün akşam açıkladı.
Yaptırımlara göre SSB’nin ABD’li finans kuruluşlarından aldığı krediler sınırlanacak, Demir ve üç SSB yetkilisine vize sınırlaması getirilecek ve mal varlıkları dondurulacak.
İlk defa bir NATO ülkesine karşı uygulanan CAATSA yaptırımlarının Avrupa savunma tedarik zincirinde içinde bulunan Türk savunma şirketlerine ne etkisi olacağı ise henüz bilinmiyor.
German Marshall Fund’ın Ankara ofisi direktörü Özgür Ünlühisarcıklı, “Türk savunma sektörü bir süre baskı altında kalacaktır… İkincil yaptırımlar türü bir etki olsa da olmasa da yaptırımların üçüncü ülkelere ilişkileri yavaşlatıcı etkisi olacaktır” dedi.
Ancak Ünlühisarcıklı yaptırımların Türk ekonomisi geneline etkisinin sınırlı olacağın, uzun süredir beklenen yaptırımların yarattığı “belirsizliğin ortadan kalkmasının son derece olumlu” olduğunu ifade etti.
ABD’nin Türkiye’ye yönelik bir çok yaptırım arasından kuvvetli olanları mı daha zayıf olanları mı seçeceği belirsizdi. Bu endişe ile dolar/TL geçen hafta 8’in üzerine çıkmıştı. ABD’nin açıkladığı yaptırımların Türkiye’nin makro dengesine belirgin bir etkisinin olmayacağının anlaşılmasıyla dolar/TL dün 7.8275’e kadar geriledi.
Avrupa Birliği liderleri, geçen hafta gerçekleştirilen zirvede Türkiye’nin Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Kesimi’yle enerji arama konusunda yaşadığı anlaşmazlıktan dolayı bazı Türk şahıslara kısıtlı yaptırım getirme konusunda anlaşırken, daha ciddi adımları ise Mart ayına kadar ertelediler.
Küresel piyasalarda Asya borsaları corona virüsü salgınında ölenlerin sayısındaki artış ve uygulanan yasakların kapsamının genişletilmesinin yarattığı endişelerle gerilerken, gelişmeler aşıların uygulanmaya başlanmasının yarattığı iyimser havayı gölgeledi.
Dolar yatırımcının güvenli liman varlıklara iştahının azalmasına paralel olarak başlıca para birimleri karşısında iki buçuk yılın en düşük seviyesinde seyretti. ABD’de corona virüsü yardım paketinde ilerleme kaydedilmesi ve İngiltere ve AB’nin yıl sonundan önce aralarındaki ticaret konusundaki pürüzleri gidereceği beklentisi güvenli liman varlıklara iştahı azalttı.
Öte yandan ekonomi yönetimindeki değişim sonrası yabancıların TL cinsi yatırımlara ilgili lokallerin ise dövize ve altına yönelimi sürüyor. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın dün verdiği bilgiye göre son dönemde yabancı yatırımcılar 2 milyar doları portföy yatırımı olmak üzere 11 milyar dolar giriş yaptılar.
Aynı dönemde lokallerin altın ve döviz yönelimi ise 7 milyar doların üzerinde. Erdoğan dün lokallere TL’ye dönme çağrısını da yenilerken bir çok sektörde vergi indirimlerinin hazirana mevduatta stopaj indiriminin ise ilk çeyrek sonuna kadar uzatıldığını da açıkladı.
TCMB’nin para ve kur politikası metni her yıl aralık ayında yayımlanıyor ve takip eden yıl TCMB’nin izleyeceği politikalara ilişkin bir çok öngörüye de baz oluşturuyor.
Metin yarın açıklanacak ve piyasada yön belirleyici bir gelişme olarak izleniyor. Yeni faiz artışları ve rezerv birikim sürecine ilişkin gelişmeler başta olmak üzere açıklamalar piyasada yakından takip edilecek.