Avrupa’da yaşanan enerji krizinin, enerji yoğun kullanılan sektörlerde durgunluğa yol açtığını dile getiren TİM Başkanı Mustafa Gültepe, Türkiye’de bazı sektörlerde enerji ve kur kaynaklı maliyet artışları olsa bile yıl sonu hedeflerinin tutturulacağını belirtti.
Yönetimi devraldıktan sonra geçen 100 günlük süreyi değerlendirmek üzere bir grup basın mensubuyla bir araya gelerek soruları yanıtlayan Gültepe, son 12 ayın tamamında aylık ihracat rekorları kırdıklarını hatırlatarak, “Ocak-Ağustos dönemini hedeflerimiz doğrultusunda 165,7 milyar dolar ihracatla tamamladık. Avrupa’da hane halklarının alım gücündeki düşüş sınırlı kalır ve üretimleri daralmaya devam ederse bu durum ihracatımızı olumlu yönde etkileyebilir” diye konuştu.
Alım gücü iyileştirilmeye çalışılıyor
ABD’nin teknik olarak resesyona girdiğine, Türkiye’nin en önemli pazarı konumundaki AB ülkelerinde de daralma etkilerinin görülmeye başlandığına dikkat çeken Gültepe, mevcut durumun belirsizliği beraberinde getirdiğini vurguladı. Türkiye’nin toplam ihracatının yüzde 48,4’ünü AB ülkeleri ve ABD’ye yaptığını hatırlatan Gültepe, “Avrupa piyasalarındaki endişelerin ve küresel ekonominin genel gidişatındaki değişmelerin ihracatımıza olası etkilerini önümüzdeki üç ayda çok daha net bir şekilde görebileceğiz. 2023’ün ilk yarısı enerji krizi ile durgunluğun en çok hissedileceği dönem olacak. Bu durumda en büyük pazarımız olan Avrupa’da talebin baskılanması ihracatımızı olumsuz etkileyebilir. Öte yandan Avrupa, başta asgari ücret düzenlemesi olmak üzere, çeşitli politikalarla parasal sıkılaşmanın neden olacağı alım gücü kaybının önüne geçmeye çalışıyor. Hane halklarının alım gücündeki düşüş sınırlı kalır ve Avrupa’da üretim daralmaya devam ederse bu durum bazı sektörlerimizde ihracatımızı olumlu yönde etkileyebilir” yorumunda bulundu.
Kredi kullandırma iştahı yok
Merkez Bankası faiz kararı, kredi kullanımına ilişkin sorulara, kredi kullanımı ve işletme sermayesine erişim sıkıntısının hâlâ devam ettiğini belirten Gültepe, ” Son düzenlemelerin ardından ticari kredi faizlerinde 10 puana yakın bir gerileme oldu. Ancak bankalar zorunlu karşılık kararı nedeniyle kredi kullandırma konusunda isteksiz görünüyorlar. Reeskont kredilerinin kullanımında, ihracat gelirlerinin yüzde 70’ini Türk Lirasına çevirme koşulu nedeniyle firmalarımız bu kredileri kullanmaktan kaçınıyorlar. Dış ticaret yapan firmalar için bunlar yönetilmesi zor süreçler, çünkü ihracatçı firmalarımız aynı zamanda ithalat da yapıyorlar. Eximbank kredilerinin sınırlı olması, Merkez Bankası’nın kısıtlı miktarda reeskont kredisi kullandırması, TL kredilerde firmaların Döviz varlığıyla ilgili kısıtlamalar, finansmana erişim konusunda zorlukları oluşturuyor. Farklı endişelerle kredi kaynaklarını dövize dönüştürenler olabilir. Ancak endişeli azınlığın yaptığı yanlışların cezasını tüm ihracatçılarımızın ödemesi ülkemiz adına doğru değil. Karar alıcıların zorlu bir süreç yönettiğinin bizzat tanığıyım. Ancak bu zorlu süreçten ülkemizi selamete çıkarabilmemiz için yatırım, üretim ve ihracattan başka seçenek görünmüyor. Finansmana erişim kolaylığı bu süreçte kilit rol oynuyor” diye konuştu.
Çevre dostu üretim önem kazandı
Pandemi ile küresel ekonominin büyük bir değişim ve dönüşüm sürecine girdiğini, Türkiye’nin bu süreci fırsata çevirebilmesi için çok hızlı hareket etmek durumunda olduklarının altını çizenGültepe, yeni dönemde sürdürülebilir ve çevre dostu üretimin büyük önem kazandığını ifade etti. Devletin ve hükümetin bu konuda iradesinin olması çok önemli olduğuna dikkat çeken Gültepe, şirketlerin yeşil dönüşüm amacı ile yapacakları tüm yatırımlar, bölge ve sektör fark etmeksizin özel bir yatırım teşvik düzenlemesi ile desteklenmesi gerektiğini belirtti.
Dolar 1,44 seviyesine ulaştı
Türkiye’yi en çok ihracat yapan 10 ülke arasına sokma vizyonu ile çalışacaklarını anlatan Gültepe, 2022’nin Ocak-Ağustos döneminde birim ihracat değerimiz önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 16,7 artışla 1,44 dolar seviyesine ulaştığını aktardı.
Mevcut pazarlarımızda derinleşmek ve yeni pazarlara açılmak istediklerini bu hedef doğrultusunda 27 sektörü için çalışma gruplarını oluşturdukları bilgisini veren Gültepe, genel ihracatta 8 aylık dönemde parite kaynaklı 8 milyar dolarlık bir kayıp yaşandığını, yıl sonuna kadar bu kaybın 12 milyar dolara ulaşacağını öngördüklerini dile getirdi.