Elektrikli araçlara uygulanan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) oranı yüzde 15’den, yüzde 60’a yükseltildi. Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Şebnem Seçkin Uğurlu, ÖTV artışının elektrikli otomobil fiyatlarını yüzde 39 düzeyinde artıracağına belirterek, elektrikli otomobillerin yaygınlaşması için ÖTV’nin kaldırılmasının gerekli olduğunu söyledi.
Elektrikli araçlara yönelik ÖTV düzenlemesini BirGün’e değerlendiren EMO İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Şebnem Seçkin Uğurlu, elektrikli araçların tüm dünyada vergi avantajı, satın alma sırasında nakit desteği, ücretsiz şarj gibi farklı teşviklerle desteklendiğini belirtti. Elektrikli araçların gelişen teknoloji ile birlikte ulaşımda enerji verimliğinin sağlanması ve karbon emisyonunun azaltması için önemli bir olanak olduğunu belirten Uğurlu, “Örneğin 2025 yılından itibaren fosil yakıtlı araç satışını yasaklayacak olan Norveç, Oslo’da ticari taksilerin şarj sorunu çözmek için kablosuz, indüksiyon tabanlı şarj istasyonları tesis etmeye bile başladı. Elektrik üretiminde de yenilenebilir kaynakların paylarını artırmaya çalışıyorlar. Büyük petrol üreticilerinden olan Norveç bile ulaşımda, fosil yakıttan, hızla güneş, rüzgâr gibi yenilenebilir kaynaklara geçiyor” diye konuştu.
Uluslararası Enerji Ajansı’nın verilerine göre dünya genelinde 2013-2019 yılları arasında 7,2 milyona aşkın elektrikli araç satıldığını hatırlatan Uğurlu, Türkiye’deki gelişmeleri ise şöyle özetledi:
“Türkiye Elektrikli ve Hibrid Araçlar Derneği’nin verilerine göre, 2015 yılında 119, 2016’da 44, 2017’de 77, 2018’de 155, 2019’da 222 araç satılırken, 2020 yılında ise 844 elektrikli araç satıldı. 2019’a kıyasla 2020’de satış rakamı yaklaşık 4 katına çıkmıştır. Bu yönelimin altında elektrikli araçlar için görece düşük tutulan ÖTV’nin etkisi büyüktür. Ancak motor gücü 85 kW’ı geçmeyen elektrikli araçlardan ÖTV; yüzde 3’ten 7’ye, 120 kW’ı geçmeyen araçlara yüzde 7’den 25’e ve en çok tercih edilen 120 kW’ı aşan elektrikli otomobillerin ÖTV oranı ise yüzde 15’den yüzde 60’a yükseltildi.”
Fotoğraf: Şebnem Seçkin Uğurlu
Bu oranın petrol ürünleri kullanan bazı otomobil gruplarına uygulanan ÖTV’den daha yüksek olduğuna dikkat çeken Uğurlu, ekonomik olmaları nedeniyle en çok tercih edilen benzinli (motor silindir hacmi 1600 cm küpü geçmeyen) araçlarda ÖTV’nin vergisiz satış fiyatı 85 bin TL’ye kadar olanlar için yüzde 45, 85-135 bin TL arasında olanlar için yüzde 50 olarak uygulandığını hatırlattı. ÖTV artışıyla, elektrikli bir aracın 130 bin TL’lik fiyatıyla piyasaya sürülmesi durumunda, vergiler dahil satış fiyatının 176 bin TL’den yüzde 39 artışla 245 bin TL’ye yükseleceğini anlatan Uğurlu, petrol ürünü kullanan ve aynı fiyata satılmak istenen otomobilin vergi dahil satış fiyatının ise 230 binde kalacağını belirtti. ÖTV artışının kaçınılmaz olarak zamma dönüşeceğine vurgu yapan Uğurlu, şöyle devam etti:
“Geçtiğimiz yılki satış rakamlarındaki büyümeden yola çıkarak, bütçe açıklarını yamayacak bir ÖTV tahsilatı yapmak istedikleri anlaşılıyor ancak bu düzenlemeyle satış rakamları düşecektir. ÖTV tahsilatı artmayacağı gibi dışa bağımlı olduğumuz petrol ürünlerine mahkûm kalmamıza yol açacaklar. ‘Milli’ otomobil söylemleriyle duyurulan projelerin hayata geçme şansı azalmış, uygun maliyetli bir seçenek oluşturma ihtimalleri yok olmuştur. Yakın gelecekte özellikle gelişmiş ülkelerde, otomobiller evlerinin çatısında üretilen elektrik enerjisi ile şarj edildiği bir yaşama geçilecektir. Dünyadaki enerji dengesinin hızlı bir dönüşümden geçtiği bu dönemde, teknolojinin gerisinde kalarak, elektrikli araçları ‘vergi tahsilatı’ odaklı bir yaklaşımla değerlendirmekten vazgeçilmelidir.”