Kauçuk Dergisi Kauçuk Dergisi
ilişkili haberler
İlk olarak 1860 yılında mühendis Alexsander Parkes tarafından keşfedilen plastik, bugün dünyada yılda 80 milyon ton kullanılıyor. İçerdiği belli kimyasallar nedeniyle sağlımızı da tehdit eden plastik, buna rağmen günlük yaşantımızın önemli bir parçası.
Mutfak eşyalarından gıda ambalajlarına, beyaz eşyadan deodorant ve diş macunlarına hatta içtiğimiz suya kadar her üründe plastiğe rastlıyoruz.
Ayrıca çalışmalar, gündelik yaşamda kullandığımız tüm plastik malzemelerin yaklaşık yüzde 50’sinin tek kullanımlık malzemelerden oluştuğunun altını çiziyor. Çöpe atıldığında çürümüyorlar, paslanmıyorlar, çözünme ve bozulmaya uğramıyorlar. Suyu ve toprağı kirletmesinin yanında yıllarca doğada birikiyorlar.
Bu nedenle plastiklerin geri dönüştürülmesi oldukça önemli… Özellikle plastik su şişeleri, naylon poşetler, gıda kutuları, şampuan ve diğer kozmetik şişeler gibi binlerce plastik geri dönüşüme sokuluyor.
Dönüşüm süreci de şu şekilde gerçekleşiyor; atık plastikler ilk önce cinsine göre ayrılıyor, sonrasında işlenmeye hazır hale gelmesi için yıkama havuzlarında temizleniyor. Daha sonra granül hale getirilip yeniden üretim aşamasına geçiliyor ve yeni ürün olarak dolaşıma sokuluyor.
Plastik şişelerdeki kimyasal bulaşmanın incelendiği 91 çalışmayı gözden geçiren Brunel Üniversitesi’ndeki bilim insanları, geri dönüşüme girmiş plastik şişelerin, normal şişelerden daha fazla kimyasal içerdiğini ortaya çıkardı.
Çalışmada plastik şişelerden içeceklere sızan 150 adet kimyasal bulundu ve bunlardan 18’inin ise yönetmelikleri aşan seviyelerde olduğunun altı çizildi.
Çalışmayı yöneten öğretim görevlisi Dr. Eleni Iacovidou, “Ortaya çıkan kimyasalların, üretim sırasında kullanılan katkı maddeleri ve plastik üretimi sırasındaki ‘bozulma’ gibi çeşitli kaynaklardan gelebileceğini gördük. Bu durum, bir plastik şişenin yaşam döngüsü boyunca gerçekleşebilir. Bu da çok korkutucu…” ifadelerini kullandı.
Konuyla ilgili görüşlerine başvurduğum Çukurova Üniversitesi’nde plastik kirliliği ve etkileri üzerine çalışmaları olan Doç. Dr. Sedat Gündoğdu şu bilgileri paylaştı:
“Plastikler geri dönüşüm sürecine girdiklerinde örneğin, içerisinde çamaşır deterjanı olan ve malzemesi plastik şişe olan bir ambalaj, içerisinde meyve suyu olan ve malzemesi plastik şişe olan malzeme ile yıkanarak dönüşüme giriyor. Böylelikle iki plastikten gelen kimyasallar birbirleriyle karışıyor.”
Tek risk kimyasallar da değil! Dönüşüm aşamasında mikroplastik riski de var. Geri dönüşüm malzemenin kalitesini düşürdüğü için en ufak bir mekanik etkide çok sayıda mikro ve nanoplastik, içecek ya da yiyeceğe karışabiliyor.
Tek risk kimyasallar da değil! Dönüşüm aşamasında mikroplastik riski de var. Geri dönüşüm malzemenin kalitesini düşürdüğü için en ufak bir mekanik etkide çok sayıda mikro ve nanoplastik, içecek ya da yiyeceğe karışabiliyor.
Ayrıca Doç. Dr. Sedat Gündoğdu, “Tekrar plastik şişe ürettiğinizde o kimyasallar, dönüştürülen plastik şişenin içerisine konulan içeceğe sızıyor” dedi ve denetlenme konusunda sorunlar olduğunu ekledi:
“Tüm bunlara plastiğin kendi kimyasallarını eklediğinizde ortaya zehirli bir kokteyl çıkıyor. Çevreci diye gerçekleştirilen geri dönüşüm bir anda zehir transferi yapan bir ara sürece dönüşmüş oluyor.”
Çalışmayı yürüten Dr. Eleni Iacovidou de hemen hemen bu görüşe dikkat çekiyor. Dr. Iacovidou “Araştırmamız, plastik içecek şişeleri gibi yüksek oranda geri dönüştürülebilir ürünlerin, kötü tasarlandıklarında geri dönüşüm için yetersiz kalabileceğini ortaya koyuyor. Bu da geri dönüşüm için tasarım ilkelerinin daha fazla benimsenmesi, atıklardaki ayrıştırma ve iyileştirmelerin daha dikkatli ve özenli yapılması gerektiğini gösteriyor” ifadelerini kullandı.
Araştırmada geri dönüşüm sonrasında plastik şişelerden içecek ya da yiyeceklere sızan 150 adet kimyasal maddeden bahsediliyor. Bu noktada da akla gelen soru şu; Bu kimyasal maddeler neler ve insan sağlığına ne gibi zararları olabilir?
Doç. Dr. Sedat Gündoğdu “’Hormon bozucu kimyasallar’ adlı bir kimyasal grubu mevcut. Bahsedilen kimyasalların çoğunluğu da bu sınıfa giren kimyasallar” dedi ve şu önemli bilgileri paylaştı:
– Hormon bozucular dışında çeşitli ağır metaller içeren kimyasallar da söz konusu. Özellikle bazı metalleri güçlendirmek için onlara katılan ‘antimon’ ve plastiği sertleştirmek için kullanılan BPA maddesi geri dönüştürülmüş plastik şişelerde oldukça yaygın olarak tespit edilmiş.
– Bahsi geçen kimyasalların obezite, aşırı sivilce, vücutta kıllanma ve zekâ geriliğine etkileri olduğu biliniyor. Dolayısıyla geri dönüşüm meselesinin tekrar gözden geçirilmesi gelecek nesiller açısından artık bir zorunluluk. Kaldı ki bu kimyasallar sadece bizim için değil ekosistem için de çok büyük tehdit. Yakın zamanda yapılan bir çalışmada bu kimyasalların artık gezegenin tolere edebileceği üst sınırı aştığını ve üretimlerinin sınırlandırılması gerektiği vurgulanıyordu. Yani hem doğa hem insan tehdit altında.
Çoğu gelişmiş ülke, geri dönüştürülebilir atıkların tamamını kendisi işlemektense bir kısmını başka ülkelere göndermeyi tercih ediyor. Örneğin İngiltere her yıl 600 bin tondan fazla plastik atığı geri dönüştürülmesi için ihraç ediyor. Aynı şekilde Fransa da 700 bin tona yakın plastiği başka ülkelere gönderiyor.
Çoğu gelişmiş ülke, geri dönüştürülebilir atıkların tamamını kendisi işlemektense bir kısmını başka ülkelere göndermeyi tercih ediyor. Örneğin İngiltere her yıl 600 bin tondan fazla plastik atığı geri dönüştürülmesi için ihraç ediyor. Aynı şekilde Fransa da 700 bin tona yakın plastiği başka ülkelere gönderiyor.
Plastiklerle ilgili genel olarak şöyle bir düşünce var: Plastikler diğer ürünler kadar ya da sınırsız bir şekilde geri dönüştürülebilir. Doç. Dr. Sedat Gündoğdu’na ‘Bu doğru mu?’ diye sorduğumda bunun bir şehir efsanesi olduğunu ve plastiklerin en fazla iki kez geri dönüştürülebildiğini söyledi ve detaylandırdı:
– Her geri dönüşüm işlemi önemli bir kalite kaybına neden oluyor. Dolayısıyla dönüşemeyenler ya yakılıyor ya da doğaya çöp olarak bırakılıyor. Örneğin bir plastik şişe, geri dönüşüme sokulduğunda ondan tekrar bir plastik şişe üretilmiyor. Ancak yüzde 30 kadarı geri dönüşümden gelen plastik içeriyor. Kalanı yine yeni plastik…
– Bugüne kadar üretilen toplam 10 milyar tona yakın plastiğin sadece yüzde 2’si layığıyla geri dönüştürülebilmiş. Aslına bakarsanız geri dönüşen toplam plastik miktarı için yüzde 14-20 oranları veriliyor ama bu da gerçeği yansıtmıyor. Çünkü veriler şeffaf değil ve kimi ülkeler başka ülkelere ihraç ettikleri milyonlarca ton plastik çöple birlikte yaktıkları çöpü de geri dönüşüm oranları içinde değerlendiriyor.
Düzgün şekilde ayrıştırılmadan gönderilen plastik atıklar, geri dönüştürülmek yerine çöp depolarında ve bazen denizlerde son buluyor. Science dergisinde daha önce yapılan bir araştırmada her yıl okyanuslarda yaklaşık 8,5 milyon ton plastiğin kaldığı tahmin ediliyor.
Düzgün şekilde ayrıştırılmadan gönderilen plastik atıklar, geri dönüştürülmek yerine çöp depolarında ve bazen denizlerde son buluyor. Science dergisinde daha önce yapılan bir araştırmada her yıl okyanuslarda yaklaşık 8,5 milyon ton plastiğin kaldığı tahmin ediliyor.
Pars Grafit Nerelerde Kullanılır?
1. Makina Parçalarında Yağlayıcı Olarak
Makina parçaları üzerinde uzun müddet yapışabilmesi özelliği ile, makina yataklarında yağlama maddesi olarak kullanılabilir. Bu alan için kullanılabilecek grafitin çok saf olması (en az % 95 grafitleşmiş karbon) ve kuvars gibi sert mineralleri içermemesi gerekir. Taşıyıcı sıvının türüne bağlı olarak, grafit burada kuru veya yaş bir tabaka oluşturur. Kuru tip, fırın zincir ve arabalarında, motor silindirlerinde, deniz araçlarında ve kimyasal tesislerde; yaş tabaka türü ise, yüksek basınç altında, bilyalı yataklarda kullanılır.
EN UYGUN FİYATLARLA DMRSÜREN KİMYA’DA
2. Döküm Sanayinde
% 40 – 60 grafitleşmiş karbon içeren grafit tozlarının, asıl kullanıldığı yerler dökümhanelerdir. Kil ve kumla karıştırmak suretiyle döküm kalıpları yapımında kullanılır. Bentonit veya olivin ile karıştırılıp, öğütülmüş kok kömürü tozu ve petrol koku, bu sanayii dalında grafiti ikame edebilmektedir.
EN UYGUN FİYATLARLA DMRSÜREN KİMYA’DA
3. Kurşun Kalem Ucu Yapımında
Kurşun kalem ucu, işlenmiş kaolen, bentonit ve grafit karışımından yapılır. Bu kullanıma en uygun grafit türü, ince taneli ve kompakt olanıdır. Yumuşaklığı nedeniyle, daha çok doğal grafit tercih edilir. Saflığının yüksekliği oranında, bu alandaki kıymeti artar. Düşük kaliteli kalem uçları için amorf grafit kullanılır. Her iki durumda da arzu edilen grafit türü, aşındırıcı madde (kuvars gibi) içermeyen ve % 96 oranında grafitleşmiş karbona sahip olandır.
EN UYGUN FİYATLARLA DMRSÜREN KİMYA’DA
4. Motor ve Jeneratör Fırçaları İmalinde
Bu malzemeler, yüksek sıcaklıktaki amorf veya damar türündeki doğal grafitten yapılır. Bu amaçla uygun grafitin grafitleşmiş karbon miktarı % 85’ten fazla olmalıdır. Grafit fırça yapımında, zift, katran veya reçine ile bağlanmış grafit ve metal tozları (bakır veya gümüş) kullanılır.
EN UYGUN FİYATLARLA DMRSÜREN KİMYA’DA
5. Grafitin Diğer Kullanım Alanları
Son senelerde kuru pil sanayiinde, bol miktarda grafit kullanılmaya başlanmıştır. Bunun için pul türü (levhamsı) ve grafit tozu en uygunu olup, en az % 85 grafitik karbon içermesi gereklidir.
EN UYGUN FİYATLARLA DMRSÜREN KİMYA’DA
Pars alüminyum tozu,pars bakır tozu,Pars Çinko Tozu,Pars Grafit Tozu,Pars Kurşun Tozu,Pars demir tozu,pars kurşun oksit,pars kurşun oksit sülyen,pars kurşun oksit mürdesenk,pars fire assay flux,pars nitrik asit,pars hidroklorik asit,pars sülfürik asit,pars hidrazin hidrat,pars kaolin,pars sepiyolit,sunsep,sundiyo,sunmag,pars zeolit,pars 67 mangan dioksit,pars85 mangan dioksit,hadjin yılan kovucu,parsvet yara tozu,pars lime sülfür,nanotozlar,yemkat.com,sunshield kaolin,sunshield sıvı kaolin,pars silisyum karbür,silisyum karbür,dmr74 mangan dioksit,pars magnezyum sülfat,pars magnezyum sülfat anhidrat,pars magnezyum sülfat monohidrat,pars magnezyum oksit,pars bakır sülfat,pars demir sülfat monohidrat,pars kalay sökücü,pars nikel sökücü,süren vollastonit tozu,pars volfram tozu,pars molibden tozu,pars antimon oksit,pars potasyum hidroksit,pars potasyum silikat,kimyadeposu.com,claypacks.com,demsil silikajel,demsil kil paketi,demsil nem alıcı,nemal nem alıcı,pars sodyum metabisülfit,pars sodyum bisülfat,pars magnezyum nitrat,pars sodyum persülfat,pars kalsiyum sülfat,pars kalsiyum sülfat dihitrat,pars hayvan altlığı,pars sodyum lignosülfonat,pars maden tozları,pars metal tozları,pars yem katkıları,pars nanotozlar,pars çinko oksit,sunshield sıvı kaolen,süren titanyum tozu,pars bakır oksit,demsil silikajel,süren otocam çizik giderici,pars seryum oksit,süren ferro vanadyum tozu,pars spekülarit,süren bit-pire kovucu
DMRSÜREN KİMYA LTD.ŞTİ
05523307100-05325466184
www.kaucukdergisi.com
