Kauçuk Dergisi Kauçuk Dergisi
ilişkili haberler
İstanbul Sanayi Odası (İSO), “Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu” (İSO 500) araştırmasının 2019 sonuçlarını önceki gün açıkladı. İSO 500 araştırması, sanayi şirketlerinin ciro, kâr ve borç rakamları üzerinden kamuoyuna yansısa da, araştırmanın alt kalemlerinde birçok detay yer alıyor. Bu detaylardan biri de İSO 500 şirketlerindeki istihdam ve ücretler.
2019’da İSO 500’deki şirketlerin toplam net satışları, bir önceki yıla göre yüzde 15,9 oranında artışla 1 trilyon 143 milyar TL’ye yükselirken, toplam istihdam (çalışan sayısı) yüzde 0,9 artışla 696 bin 792 oldu.
Aynı dönemde çalışan başına ortalama yıllık brüt ücret, yüzde 19,41 oranında artarak 98 bin 285 TL’ye yükseldi. 2019’da yıllık tüketici enflasyonu ortalamasının yüzde 15,2 olduğu düşünüldüğünde, çalışan başına ortalama brüt ücret reel olarak yüzde 3,68 oranında artmış oldu.
Tabii aylık 8 bin 190 TL’ye denk gelen söz konusu ortalama brüt ücret, ücretleri mavi yakalı işçilerin çok üzerinde olan üst düzey pozisyonda çalışanları da kapsıyor. Bu nedenle işçilerin çoğunluğu bu ücretin altında bir ücret alıyor.
Söz konusu brüt ücretten vergiler düşüldüğünde ayda işçinin başına nette yıl içinde 5 bin 240 TL ile 6 bin 75 TL arasında değişen seviyelerde net ücret geçiyor.
Çalışan başına net satış, bu dönemde yüzde 14,9 artışla 1 milyon 641 bin TL oldu. Yurt içi üretici fiyatları endeksindeki (Yİ-ÜFE) artış oranından arındırıldığında çalışan başına net satıştaki reel değişim yüzde -2,3 oldu. Yani 2019’da iş gücü verimliliği, reelde yüzde 2,3 oranında gerilemiş oldu.
Daha uzun dönemli bakıldığında ise ortaya çarpıcı bir tablo çıkıyor.
2007-2019 döneminde İSO 500’de net satışlar yüzde 352 oranında artarak 253 milyar TL’den 1 trilyon 143 milyar TL’ye yükseldi. Bu dönemde çalışan başına yıllık brüt ücret ise yüzde 209 artışla 31 bin 768 TL’den 98 bin 285 TL’ye ulaştı.
Tüketici enflasyonunun arındırıldığında 2007-2019 döneminde İSO 500’de ortalama brüt ücretler 12 yılda toplamda yüzde 3,6 oranında arttı.
Çalışan başına net satış bu dönemde yüzde 258 oranında artarak 458 bin TL’den 1 milyon 641 bin TL’ye yükseldi. Çalışan başına net satıştaki reel değişim üzerinden hesaplanan iş gücü verimliliği 12 yılda toplamda yüzde 12,2 oranında artarken,
brüt ücretteki reel artış yüzde 3,6’da kaldı.
Bu nedenle reel ücret endeksini verimlilik endeksine bölerek elde edilen birim reel ücretler, yüzde 7,7 oranında azaldı.
