Kauçuk Dergisi Kauçuk Dergisi
ilişkili haberler
Hükümet corona virüsü pandemisi sebebiyle büyük işten çıkarmaların önüne geçmek için çalışanların maaşlarının bir kısmını İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılıyor. Kısa Çalışma Ödeneği (KÇÖ) olarak bilinen bu sistemle çalışanlar en fazla 4,380 TL alabiliyor.
KÇÖ son Cumhurbaşkanlığı kararı ile eylül ve ekim aylarına kadar uzatılmıştı. KÇÖ yine uzarsa çalışanların bir bölümü 2020 yılında ilk iki ay hariç hiç tam maaş almamış olacak. Özel sektörde zamlı maaşlar genellikle şubat ayında yatırıldığı için çalışanların çoğu zamlı maaşını da sadece şubat ayında alabildi. İŞKUR kayıtlarına göre 2.3 milyon çalışan kısa çalışma ödeneği alıyor. Nisan-Temmuz arası 1,9 milyon kişiye ücretsiz izne çıkarılanlara ödenen nakdi ücret desteği verildi. Yani milyonlarca çalışan aylardır pandemi öncesi gelirlerinden uzakta yaşam sürüyor.
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk ise bugün bir TV kanalında, ‘Kısa çalışma ödeneği devam edebilir mi?’ sorusuna Aralık ayına kadar daha KÇÖ’yü uzatabilecekleri yanıtını verdi.
Yani bir aksilik olmaz ekonomide beklenenden daha iyi bir iyileşme gözlenmezse çalışanların büyük bir bölümü 2020 yılını Kısa Çalışma Ödeneği alarak kapatacak. Bakan Selçuk, “Bütün projeksiyonları yaptık, hem aralık sonuna kadar hem de daha uzun vadelerde uzatabilecek kadar bizim fonumuz var. Ancak şöyle bir durum var; Kısa Çalışma Ödeneği, hem çalışanımızı korumak hem işverenimizi korumak adına gerçekleşen böyle durumlarda kuvvetli bir mekanizma olsa da biz aslında normalleşme döneminde Normalleşme Desteği adı altında başka bir destek vermeye başladık.
Kısa Çalışma Ödeneği bir anlamda tabii ki işini kapattığı ve azalttığı zaman çok etkin bir mekanizma olsa da normalleşirken aslında işçimizin daha az gelir almasına da sebep oluyor çünkü asli ücretini almıyor. Biz destek veriyoruz.” açıklamasında bulundu.
Kısa Çalışma Ödeneği ve işten çıkarma yasaklarının işsizliğin frenlenmesi üzerinde ciddi bir etkisi bulunuyor fakat buna rağmen işsizlik rakamları oldukça düşündürücü seviyelerde.
Türkiye’nin kontrollü normalleşme dönemine geçtiği turizm sektörünün nispeten açıldığı haziran ve temmuz aylarını da kapsayan haziran dönemi işsizlik rakamları açıklandı. Haziran döneminde işsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 152 bin kişi azalsa da işsizlik oranı 0,4 puan artışla yüzde 13,4’e yükseldi. İstihdam edilen insan sayısı ise geçen yılın aynı dönemine göre neredeyse 2 MİLYON kişi eksildi. İstihdam azalmasına rağmen işsizlik düşük çıktı çünkü iş bulmaktan ümidini kesen insanların da dahil olduğu bir grup, TÜİK’in işsizlik hesabına katılmıyor.
İstanbul Bilgi Üniversitesi Öğretim Görevlisi Profesör Cem Başlevent, “Haziran ayında salgınla ilgili kısıtlamaların gevşetilmesi ve çok sayıda iş yerinin açılmasıyla birlikte, işsizliğin düşmesi beklenirdi ama aksine işsizlik oranı artmış” değerlendirmesinde bulundu.
Pek çok kişi Kısa Çalışma Ödeneği’nin İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılandığı için ileride işsizlik maaşı süresinden düşüleceğini düşünüyordu fakat gerçek öyle değil. Temmuz ayında yapılan yasal düzenleme ile KÇÖ alma süresinin 10 aylık işsizlik maaşı alma süresinden düşülmeyeceği karara bağlandı.
KÇÖ’den faydalanan bir şirkette hafta sonu tatili, resmi tatil ve bayram tatilleri için yatırılacak fazla mesai ücreti şirket tarafından ödeniyor.
KÇÖ’de en büyük kayıp çalışanın sigortasının eksik yatması noktasında gerçekleşiyor. Ödenek alındığı süre boyunca İŞKUR tarafından sadece çalışanın Genel Sağlık Sigortası ödeniyor, emeklilik için gerekli olan sigorta primi yatırılmıyor.
30 Haziran 2021 tarihine kadar işten çıkarmanın yasaklanabilmesi Erdoğan’ın yetkisinde. Mevcut düzenlemeler ile birlikte işten çıkarma yasağı 17 Eylül 2020 tarihine kadar devam ediyor. İşten çıkarma yasağı süresince 15 Mart 2020 tarihinden itibaren işinden olmuş olan herkese aylık 1.070 TL’lik ödeme yapılıyor.
