LAHEY (AA) – Nikaragualı Büyükelçisi Argüello Gomez, İsrail’in Gazze’deki soykırımına siyasi, mali ve askeri destek vermekle suçladığı Almanya aleyhinde UAD’de açtıkları davanın tedbir duruşmalarının ardından AA muhabirine, davayla ilgili değerlendirmelerde bulundu.
- Nikaragua, UAD’de Almanya’yı soykırım riskini bilmesine rağmen İsrail’e silah satmakla suçladı
Argüello Gomez, dava ile amaçlarının İsrail’e silah gönderen üçüncü ülkelerin soykırım ve diğer suçlara destek olmama yükümlülüklerini hatırlatmak olduğunu, İsrail’e giden bütün askeri yardımların kesilmesini amaçladıklarını kaydetti.
İsrail’e giden askeri yardımların kesilmesi
Almanya’nın yüzlerce otorite ve kurum tarafından, Filistin’deki, hem soykırım hem de diğer savaş suçlarına ilişkin bilgilendirildiğini aktaran Argüello Gomez, “Amaçlarımızdan biri uluslararası topluma, tüm ülkelerin soykırım önleme yükümlülüğü olduğunu hatırlatmak.” dedi.
Argüello Gomez, Gazze’deki soykırımın önlenmesi yükümlülüğünün üçüncü ülkeler için de geçerli olduğunu belirterek, davanın Almanya aleyhine açılmasına karşın, amaçlarının İsrail’e giden tüm askeri yardımların kesilmesi noktasında ülkelere bir hatırlatmada bulunmak olduğunu ifade etti.
Gazze’de soykırım işlendiği kanaatinde olduklarını dile getiren Argüello Gomez, “Almanya, Soykırım Sözleşmesi kapsamında Filistin’de gerçekleştirilenleri önleme yükümlülüğüne sahip. Sözleşme sadece soykırıma karışanların cezalandırılması yükümlülüğüyle kalmıyor, aynı zamanda soykırımı önleme yükümlülüğü de getiriyor.” diye konuştu.
“Almanlar bu ticareti inkar etmiyor”
UAD’nin, iki devlet arasındaki uluslararası bir yükümlülük hakkında üçüncü devletleri de sorumlu tuttuğu kararlarının bulunduğuna işaret eden Argüello Gomez, “Almanya’nın savunmasında İsrail’e olan ticareti azalttığını ifade etse de biz Almanya’nın sözlerine değil ne yaptığına bakıyoruz.” ifadesini kullandı.
Argüello Gomez, “Almanya öncelikle burada İsrail ile silah ticaretini azalttığını göstermeye çalışıyor. Almanlar bu ticareti inkar etmiyor, inkar edemezler de.” dedi.
Davanın geçici tedbir aşamasında olduğunu ve bu aşamada Almanya ile İsrail arasındaki silah ticaretinin kuvvetli delillerle ve kesin şekilde ispatlanmasının gerekmediğini anlatan Argüello Gomez, geçici tedbire hükmedilebilmesi için silah ticaretinin İsrail’in işlediği suçlara katkı sağladığının “muhtemel olduğunu” ispatlamanın yeterli olduğunu aktardı.
Almanya, İsrail’e en çok silah veren ikinci ülke
Almanya ile İsrail arasında Kasım 2023’teki tek bir anlaşma ile 3,6 milyar dolarlık silah ticareti yapıldığını belirten Argüello Gomez, “Bu bilgiler kamuya açık değil. Biz bu bilgilerin ucundan yakalayarak, uğraşlar sonucu elde etmeye çalışıyoruz.” diye konuştu.
Argüello Gomez, İsrail’in silah tedarik hacmi bakımından dünyadaki sayılı ülkelerinden biri olduğunu ve Almanya’nın, İsrail’e en çok silah veren ikinci ülke konumunda bulunduğunu dile getirerek, şunları kaydetti:
“İsrail küçük bir ülke olmasına rağmen askeri bütçesi komşularınınkinden çok daha fazla. İsrail’in askeri bütçesi kendisinden 20 kat büyük nüfusa ve 50 kat büyük toprağa sahip Mısır’dan daha fazla. Yine kendisinden 10 kat büyük nüfusa ve 50 kat büyük toprağa sahip İran’dan daha fazla. Burada sadece birkaç milyonluk ticareti konuşmuyoruz, çok büyük bir askeri bütçeden bahsediyoruz ve Almanya bunun en büyük ikinci tedarikçisi.”
Nikaragua’nın, Almanya aleyhine istediği tedbirler
Nikaragua’nın Uluslararası Adalet Divanında İsrail’in Gazze’deki soykırımına destek olmakla suçladığı Almanya aleyhine açtığı davada talep ettiği 5 ihtiyati tedbir şöyle:
“- Almanya, Soykırım Sözleşmesi, uluslararası insancıl hukuk veya Filistin halkının kendi kaderini tayin hakkı gibi genel uluslararası hukukun diğer emredici normlarının ihlalinde ve Filistinlilerin apartheid rejimine tabi olmasında kullanılabilecek, özellikle de askeri teçhizat dahil olmak üzere İsrail’e yaptığı askeri yardımları derhal askıya almalıdır;
– Almanya, İsrail’e teslim edilmiş olan silahların soykırım işlemek için kullanılmaması, soykırım eylemlerine katkıda bulunmaması veya uluslararası insancıl hukuku ihlal edecek şekilde kullanılmaması için derhal her türlü çabayı göstermelidir;
– Almanya, insancıl hukuk kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmek için mümkün olan her şeyi derhal yapmalıdır;
– Almanya, soykırım, soykırım eylemlerini ve Filistin halkının insani haklarının ihlalini önleme yükümlülüklerine uymanın bir parçası olarak Birleşmiş Milletler Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansının (UNRWA) finansmanını askıya alma kararını geri almalıdır; bu karar, insani yardımın Filistin halkına, özellikle de Gazze’ye ulaşmasını sağlamak için mümkün olan her şeyi yapma yükümlülüğünü de içerir;
– Almanya, uluslararası hukuktaki suçların ihlallerinde kullanılabilecek askeri teçhizatın İsrail’e tedariki de dahil olmak üzere desteğini keserek ve bu kuruluşun faaliyetlerini dayandırdığı UNRWA’ya desteğini sürdürerek uluslararası hukukun emredici nitelikteki kurallarının ağır ihlallerinin sona erdirilmesi için işbirliği yapmalıdır.”
Muhabir: Selman Aksünger