“Otomotiv üretimi bu yıl gaza basacak”

Türkiye’nin ihracatta lokomotif sektörü otomotiv, 2021’den umutlu. Pandeminin yaralarını sarmaya başlayan otomotivciler iyi senaryoda bu yıl yüzde 18 üretim artışı öngörüyor. Böylece 1.5 milyon adedi aşarak 2019’un da üzerine çıkılması hedefleniyor. İhracatta iyi senaryoda yüzde 30’a yakın büyüme bekleniyor. Aşılamada geri kalınması ise kısa vadedeki en büyük risklerden biri olarak görülüyor.

Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Başkanı Haydar Yenigün, Türkiye otomotiv sanayinin 2020 performansını değerlendirirken, 2021 hedeflerini de açıkladı. Pandeminin damga vurduğu 2020 yılında Türkiye’nin otomotivde dünya genelinde ve Avrupa’da daha iyi bir performans sergilediğinin altını çizerek, “Türkiye’de otomotiv üretimi sadece yüzde 11,2 düşerken Avrupa’da ve dünyada bu oran daha yüksek oldu. 3’üncü ve 4’üncü çeyrekteki toparlanmalara rağmen Avrupa Birliği’nde pazar yüzde 25 daraldı ama bizim pazarımız çok iyi performans gösterdi. İhracata baktığımızda ise, yine benzer bir tablo var. En büyük pazarımız Avrupa’daki daralmadan dolayı 2019’u tabii yakalaması mümkün değildi. Ancak son aylarda toparlanma yaşandı” diye konuştu.

Otomotivde 2021’de üretimde çarkların hızlanması bekleniyor. İyi senaryoda ihracatta yüzde 29 artışla 1 milyon 180 bin adede ulaşılması öngörülüyor. Bu rakam geçen yıl 917 bin adet olarak gerçekleşmişti. İhracattaki artışın etkisiyle üretimde iyi senaryoda yüzde 18 artışla 1 milyon 530 bin adede ulaşılması hedefleniyor. Bu hedef gerçekleşirse 1 milyon 461 bin adetle kapanan 2019’un da üzerine çıkılmış olacak.

Otomotiv sanayinde pandemiye rağmen yatırımların devam ettiğini vurgulayan Haydar Yenigün, “OSD üyelerinin bu süreçte asla ve asla yatırımları askıya alma veya iptal etme gibi bir yaklaşımları yok, bunun altını kalın bir şekilde çizerek söyleyeyim. OSD üyelerinden bir tanesi çok büyük bir yatırım ile ilgili teşvik aldı geçtiğimiz aylarda. Bugüne kadar Türkiye’de yapılmış en büyük, en yüksek adette, en yüksek yatırım değerinde bir proje bu. O şirket, önümüzdeki aylarda daha detaylı bilgi paylaşacak sizinle. Pandemiye rağmen bu kadar büyük yatırım yapılması olumlu bir gelişme. Bunların devam edeceği öngörüsü var. Bir üyemizin B segmenti bir SUV ile alakalı projeleri, yatırımları var. Yan sanayi, batarya ya da yeni elektrifikasyon kalemlerinden yapılacak olan yatırımlar olacağını da öngörüyorum. Ar-Ge yatırımları da artıyor. Bu da sektör için çok önemli. Yeni model yatırımları, yeni yatırımlar, özellikle elektrifikasyonla ilgili yatırımlar bence gelecek için çok çok değerli. Bunların da devam edeceğini öngörüyoruz” diye konuştu. Yenigün, otomotivde istihdam artışının beklentilerin de üzerinde olmasının sektör adına sevindirici bir gelişme olduğunu vurguladı.

Haydar Yenigün, 2021’de sektörün önündeki risklere de dikkat çekti. 2021’de pandeminin önemli bir konu olmaya devam edeceğini ifade eden Haydar Yenigün, Türkiye’nin önündeki risklerden birinin de aşı konusunda olduğunu söyledi. Yenigün, “2021’de aşı konusundaki risk beni özellikle tedirgin ediyor. Bir aşı sıralaması var, İsrail’in başını çektiği ve diğer ülkelerin takip ettiği bir aşılama oranı listesi var. Maalesef biz orada yokuz. Almanya’da da İngiltere’de de Fransa’da da aşılama hızından şikayetçiler ama biz henüz yeni başladık. Neden bunun altını çiziyorum? Çünkü, AB, COVID pasaportu diye bir şey çıkardı. Yani aşı yaptırdıysanız o aşının seri numarası sizin bir nevi pasaport numaranız olacak. Dolayısıyla AB ülkeleri aşıları yaptırmayanları ülkelerine almayacaklar. Bu önemli bir konu. Biz burada geride kalırsak, ticaret anlamında problemlerle karşılaşabiliriz. Kısa vadede en önemli risk olarak bunu görüyorum” açıklamasını yaptı.

Haydar Yenigün, otomotiv açısından 2021 için risk yaratan durumlardan birinin de parça tedariği konusunda olduğunu söyledi. “Uzakdoğu’dan gelen çiplerin pandemi döneminde başka sektörlere imalat yapar hale gelinmesi nedeniyle şu anda yükselen otomotiv imalatı kapsanamayacak durumda. Bu da risk olarak önümüzde duruyor ki, bu birçok markanın üretim ve pazar payı kaybetmesine neden olacak. Özellikle otomobil tarafında bu çok net görülüyor. Dolayısıyla, 2021 birçok riski ve fırsatı beraberinde getiriyor” dedi.

2021’de dünya ticaretinde önemli rol oynayan ülkelerdeki hükümet değişimlerinin de küresel ekonomiyi etkileyeceğini ifade eden Yenigün, “ABD’de başkan değişimi yaşanıyor. Trump’ın gerçekleştirdiği ve Çin’e karşı pozisyon aldığı çok önemli bir 4 yıl geçirdik. Bunun etkileri hepimiz için çok büyük oldu. Mesela firmalar artık ABD’den araç ithal edemiyor. Son aşamada araçların üzerinde önceki dönemde yüzde 120, son dönemde yüzde 60 ilave vergi var. İmalatçılar arasındaki ilişkiler de benzer seviyede. Çünkü, Trump yönetimi Çin’den parça alınmasını değil Çin’de yapılanların ABD’de üretilmesi şeklinde bir yaklaşım sergiliyordu. Avrupa ile ilişkiler sonucunda çelik, alüminyum ithalatına müdahaleler geldi. Yani bir başkan dünyadaki bütün ticari ortamını değiştirebiliyor. Özetle 2021’de Biden dönemi, Merkel’in yerine gelecek isim, İtalya’da hükümet değişimi gibi yenilikler ticaret ortamını oldukça değiştirecek gibi duruyor. Bu yeni dönem çeşitli fırsatlar ve riskler getirecek” dedi.

Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) 2020 yılına ait verileri açıkladı. Buna göre, 2020 yılında toplam otomotiv üretimi 2019 yılına göre yüzde 11 azalarak 1 milyon 297 bin 854 adet, otomobil üretimi yüzde 13 azalarak 855 bin 43 adet oldu. Traktör üretimiyle birlikte toplam üretim ise 1 milyon 335 bin 957 adede ulaştı. Türk otomotiv sanayisinin aralık ayı üretimi ise 2019’un yılın aynı ayına göre yüzde 10 artarak 149 bin 614 adet oldu. Otomotiv sanayisinin 2020 yılı kapasite kullanım oranı yüzde 65 olarak gerçekleşti. 2020’de otomotiv ihracatı 2019 yılına göre adet bazında yüzde 27 azalarak 916 bin 543 adet olarak gerçekleşti. Otomobil ihracatı da yüzde 28 oranında azalarak 596 bin 616 adet oldu. 2020 yılında 25,9 milyar dolar değerinde ihracat yapan otomotiv sanayii, toplam ihracattan yüzde 15 oranında pay aldı ve 15. yılında da ülkemiz ihracatındaki şampiyonluğunu korudu.

Haydar Yenigün, Türkiye otomotiv ana sanayiinde kg başına ihracat artışına dikkat çekti. Geçen yıl hem ana sanayide hem de yan sanayide ihracat değerinde artış yaşanmaya devam etti. Ancak en büyük artış ana sanayide oldu. Ana sanayinde kg başına ihracat yüzde 10.18’e ulaştı. Bir önceki yıl bu rakam 9.37 olarak gerçekleşmişti. Haydar Yenigün, “Artışın altında 2 tane önemli neden var. En büyük neden hibrit araç ihracatının artması. İkincisi de şirketlerin yaptıkları anlaşmayla bağlantılı olarak dövizdeki artış. Ben bunun önümüzdeki dönemde daha da artacağını inanıyorum. Çünkü, elimizdeki rakamlar önümüzdeki dönemde özellikle AB’nin ‘Green Deal’ kapsamında hibrit ve daha çok artık elektrikli araçlarda daha yoğunlaşan talepleri nedeniyle bu rakamlar yukarıya çıkmaya devam edecek. Bu memleket için çok iyi bir şey. Dış ticaret dengesinde de yine artı vermeye devam ediyoruz” diye konuştu.

Bu yıl Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bahsettiği reformların gerçekleşmesini beklediklerini söyleyen OSD Başkanı Haydar Yenigün, “Bu reformların olumlu yansımaları olacak diye düşünüyoruz. Bunun en güzel örneğini de son iki-üç haftadır Maliye yönetiminde hissediyoruz. Faizlerde bir miktar artış bekliyoruz. Ancak bunun etkisinin sınırlı olacağını düşünüyoruz. Ateşimiz bir miktar yükselecek ama hazirandan sonra çok ciddi olumlu bir resim öngörüyoruz. Mali disiplinin ve reformların sonucunda bu ateş bir miktar çıkacak sonra da kalıcı bir şekilde aşağıya inecek” dedi.