Suudi Arabistan’ın üretim kesintilerini uzatma kararının ardından küresel petrol piyasalarında önümüzdeki çeyrekte günlük 3 milyon varilden fazla arz açığının ortaya çıkması bekleniyor. Bu rakam on yıldan fazla bir sürenin en büyük açığı olma özelliğini taşıyor.
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) tarafından yayınlanan son veriler, rekor talep döneminde Suudilerin arzı kısmasının neden Londra’da petrol fiyatlarının varil başına 90 doların üzerine çıkmasına neden olduğunu gösteriyor.
Riyad yönetimi geçen hafta yaptığı açıklamada, halihazırda sıkılaşmış piyasalara rağmen, üretimde uyguladığı günlük ekstra 1 milyon varillik kesintiyi yıl sonuna kadar uzatacağını duyurmuştu.
4. çeyrekte küresel stoklarında 3,3 milyon varillik düşüş
OPEC’in Salı günü yayımladığı rapordaki tahminlere göre, bu çeyrekte keskin bir şekilde azalan dünya petrol stoklarının önümüzdeki üç ayda günde yaklaşık 3,3 milyon varillik daha da dik bir düşüş göstermesi bekleniyor.
Birliğin Viyana merkezli sekreterliği tarafından yayımlanan rakamlara ilişkin Bloomberg analizine göre, gerçekleşmesi durumunda bu, en az 2007’den bu yana görülen en büyük stok düşüşü olabilir.
Suudi Arabistan’ın, OPEC+ üyesi Rusya’nın ihracatı azaltmasıyla desteklenen şahin stratejisi, kırılgan küresel ekonomiye yeni enflasyonist baskılar getirme tehdidi taşıyor.
Avrupa’da dizel fiyatları yükselirken, Amerikan havayolları da yolcuları artan maliyetlere hazırlıklı olmaları konusunda uyarıyor.
Biden için siyasi bir mesel haline gelebilir
Ekonomiye etkileri bir yana bu durumun ulusal benzin fiyatlarının galon başına 4 dolar gibi hassas bir eşiğe yaklaştığı dönemde gelecek yıl yeniden seçilme kampanyasına hazırlanan ABD Başkanı Joe Biden için siyasi bir mesele haline gelebileceği değerlendiriliyor.
Rapora göre OPEC’in 13 üyesi bu çeyrekte günde ortamala 27,4 milyon varil petrol pompalarken bu rakam tüketicilerin ihtiyaç duyduğu düşünülen miktardan yaklaşık 1,8 milyon varil daha düşük.
Birliğin OPEC lideri Suudi Arabistan’ın öngördüğü şekilde üretim miktarını değiştirmemesi durumunda arz ve talep arasındaki farkın yılın son çeyreğinde iki katına çıkması bekleniyor.
OPEC, tüketimin karşılanması için dördüncü çeyrekte günlük 30,7 milyon varil tedarik etmesi gerektiğini öngörüyor.
Birliğin yetkilileri düzenli olarak hedeflerinin dünya petrol piyasalarını dengede tutmak olduğunu söylese de son tahminler stokları hızlı bir şekilde azaltma niyetinde olduklarına işaret ediyor.
Ham stoklar 2015-2019 arasına göre 114 milyon varil daha düşük
Raporda gelişmiş ekonomilerdeki ham stokların halihazırda 2015-2019 dönemi ortalamasının yaklaşık 114 milyon varil altında olduğu kaydedildi.
OPEC yetkilileri düzenli olarak hedeflerinin dünya petrol piyasalarını dengede tutmak olduğunu söylese de, son tahminler stokları hızlı bir şekilde azaltma niyetinde olduklarını gösteriyor.
Yayımlanan raporda, gelişmiş ülkelerdeki ham petrol stoklarının halihazırda 2015-2019 dönemi ortalamasının yaklaşık 114 milyon varil altında olduğu belirtildi.
Arz sıkışıklığı organizasyon içindeki finansal ihtiyaçlara işaret ediyor.
İddialı Suudi projeleri için varil başına 100 dolara çıkmalı
Bloomberg Economics’in tahminlerine göre, Suudi Arabistan, Veliaht Prens Muhammed Bin Salman’ın iddialı projelerinin yanı sıra hükümet harcamalarını karşılamak için petrol fiyatlarının varil başına neredeyse 100 dolar seviyelerine çıkmasına ihtiyaç duyabilir.
Krallık, Neom olarak bilinen fütüristik şehirden yerel lig için Cristiano Ronaldo gibi üst düzey futbolcuların satın alınmasına kadar çeşitli girişimlere önemli meblağlar harcadı.
Rapor, bu yıl ve gelecek yıl için küresel talep ve arz tahminlerini büyük ölçüde değiştirmedi. OPEC ve müttefikleri önümüzdeki yılın üretim politikasını gözden geçirmek üzere 26 Kasım’da toplanacak.
Suudiler tarafından tasarlanan arz sıkılaştırması, krallığın enerji piyasaları üzerinde hâlâ sahip olduğu hakimiyeti yansıtırken, Uluslararası Enerji Ajansı (UEA) Salı günü bu hakimiyetin nasıl zayıflatılabileceğini hatırlattı.
UEA, tüketiciler yıkıcı iklim değişikliğini önlemek için yenilenebilir enerjiye yönelirken, talebin bu on yılda zirveye ulaşmasıyla “fosil yakıt çağının sonunun başlangıcına tanık olabiliriz” dedi.