IĞDIR (AA) – Iğdır’da uydu vericisi takılan ve iki yılda üç kıtadaki 34 ülkeden geçen bozkır şahini, yolculuğunda 48 bin 865 kilometre kanat çırptı.
KuzeyDoğa Derneğince, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünün izniyle Iğdır’ın Tuzluca ilçesine bağlı Yukarı Çıyrıklı köyünde bulunan Aras Kuş Araştırma Merkezi’nde kuşların uydu vericisiyle takibi devam ediyor.
Ekipler, 14 Nisan 2022’de Iğdır’da ağlara takılan bozkır şahinine uydu vericisi yerleştirerek doğal ortamına saldı.
Bölgede 11 gün gezdikten sonra 25 Nisan 2022’de Artvin’den Gürcistan’a, buradan Kazakistan’a, daha sonra Rusya’nın Soroçinsk şehrine uçan bozkır şahini, burada bir süre kaldıktan sonra 30 Eylül’de Ermenistan üzerinden Ardahan’a giriş yaptı ve 1 Ekim’de Mardin’den Suriye’ye geçti.
Buradan da Afrika’ya kanat çırpan şahin, 16 Nisan 2023’te Gaziantep’ten geçerek yeniden Türkiye’ye döndü. Doğu Anadolu üzerinden Karadeniz’i geçip Rusya’ya uçan bozkır şahini, 18 Eylül’de yeniden rotasını Afrika’ya çevirdi.
Göç rotasında 6 bin 866 metre yüksekliğe çıktı
Bozkır şahini, 20 Nisan 2024’te Şırnak’tan Türkiye’ye girdikten sonra sürekli uçuşuna devam edip Kars üzerinden Rusya’ya gitti.
Son verilere göre Rusya’da bulunan bozkır şahini, bu süreçte en yüksek uçuşunu 6 bin 866 metre yükseklikte Lübnan’ın başkenti Beyrut’tan Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ne (GKRY) gerçekleştirdi.
Bozkır şahini aralıksız uçuşunu ise 520 kilometre ile GKRY’den Ürdün’ün Ezrak şehrine yaptı.
Güneyden kuzeye göçerken Kızıldeniz’in Süveyş Körfezi üzerinden uçan şahin, dönüşte de Babu’l Mendeb Boğazı’ndan geçti.
Bozkır şahini, yolculuğu boyunca Türkiye’nin yanı sıra Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan, Rusya, Kazakistan, Suriye, Irak, Ürdün, Lübnan, Filistin, İsrail, Suudi Arabistan, GKRY, Mısır, Yemen, Cibuti, Eritre, Etiyopya, Sudan, Güney Sudan, Uganda, Kenya, Ruanda, Burundi, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Tanzanya, Malavi, Zambiya, Mozambik, Zimbabve, Angola, Botsvana ve Namibya’yı gezdi.
Yazı Rusya’da, kışı ise Namibya’da geçirdi
En uzun süreyi yaz aylarında Rusya’da, kış aylarında ise Namibya’da geçiren şahin, Türkiye’de ise en fazla Iğdır’da konakladı.
Aras Kuş Araştırma Merkezi istasyon sorumlusu Kayahan Ağırkaya, AA muhabirine, bu yıl istasyondaki 19’uncu yıl çalışmalarına başladıklarını söyledi.
Birçok önemli türün uydu vericisiyle takip edildiğini belirten Ağırkaya, “Bu önemli türlerden biri de bozkır şahini. 2 yıl önce uydu vericisi taktığımız bozkır şahini 2 yıllık bu süreçte 48 bin 865 kilometrelik yol katetti.” dedi.
Bozkır şahininin, üreme alanı olarak Rusya’nın Kazakistan’a yakın sınır bölgelerini, kışlama alanı olarak da Namibya’nın iç kesimlerini kullandığını anlatan Ağırkaya, “Bu süreçte tam 34 ülkeden geçen şahin, Aras Vadisi’ni konaklama alanı olarak kullandı. Bu, Aras Vadisi’nin tüm kuş türleri için ne kadar önemli olduğunu ortaya koyan önemli bir veri. Aras Kuş Araştırma ve Eğitim Merkezi’ndeki bu bilimsel çalışmalar, KuzeyDoğa Derneği koordinesinde yürütülürken, Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğünün izni, UTAH ve Koç Üniversitelerinin desteğiyle devam ediyor.” diye konuştu.
Muhabir: Hüseyin Yıldız