Poliüretan çeşitleri ve özellikleri
Poliüretan polyester ya da polieterlerin izosiyanatlarla birleşmesi sonucunda elde edilen plastik maddedir.
Poliüretan Bir diizosiyanatin, diol, diamin veya dikarboksilli asit gibi en az iki aktif hidrojen bulunduran bir bileşikle meydana getirdiği polimer madde. nOCN (CH2)6 NCO+n HO-(CH2)4-OH®
Poliüretan Çeşitleri :
Termoplastik ve Ağsı Poliüretanlar;
Termoplastik düz poliüretanlar eriyebilen, yumuşak, basınçla, enjeksiyon ya da bükme ile biçimlendirebilen, zayıf bazlara, alkollere, esterlere ve klorlu karbürlere dayanıklı cisimlerdir; yalnız zayıf asitlere yoğun alkalilerden etkilenip zarar görürler. Bu poliüretanlar, özellikle sentetik iplik ve kauçuk yapımında kullanılır.
Ağsı poliüretanlar esnektir, en şiddetli kimyasal maddelere bile karşı koyabilirler; ayrıca son derece kolay yapışırlar ve elektrik geçirmezler. Bu poliüretanlar kurutucu yağların, boyaların, kalıp tozlarının, sentetik kauçukların, köpüklerin ve yapay derilerin yapımında kullanılır, mum ve yapışkan üretimine yararlar.
Özellikleri :
Diizosiyanatlar içinde en çok kullanılanlar toluen diizosiyanat ve hekzametilen diizosiyanattır. Hekzametilen diizosiyanattan elde edilen poliüreran üstün bir elyaftır.
Kaplama köpük için olan poliüretan en çok toluen ile, reaksiyona girmemiş OH’a sahip olan bir poliesterin reaksiyonundan el edilir.
Poliüretan köpük elde etmek için önce izosiyanat su veya monokarboksilli asitle reaksiyona sokulur. Su ile reaksiyondan amin ve CO2, asitle reaksiyondan amid ve CO2 elde edilir. Bu ürünler üzerine tekrar izosiyanat ilave edildiğinde izosiyanat ile amin veya amid birbirlerine bağlanırlar. Bu elde edilen üzerine de serbest (-OH) grubu bulunan poliesterden belirli miktarda ilave edilerek, oldukça hafif poliüretan köpük elde edilir.
Poliüretan sert, parlak, çözücülere dayanıklı kaplamalardan, aşınma ve çözücülere dayanıklı lastiklere, esnek veya sert köpüklere kadar çok çeşitli şekilde üretilir. Poliüretan köpükler, ısı ve ses izolasyon maddesi olarak, mobilyaların, kırılacak maddelerin taşınmasında ve döşemerde kullanılır. Sert poliüretan köpükler ince yapıya sahip uçak kanatlarının içine konur. Esnek poliüretanla kaplı lastikler, çözücülere ve aşınmalara karşı dayanıklı olurlar.