Sağlık sisteminde çöküşün raporu

Ekonomik krizle boğuşan Türkiye’nin diğer ülkelerle karşılaştırmalı sağlık verilerinden de ciddi uyarı mesajları geliyor. Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’nün (OECD) yayımladığı 2021 yılı Sağlık Raporu’na göre Türkiye, sağlık harcamalarının milli gelire oranı ve devletin sağlık harcamalarına katkısı gibi verilerde birçok ülkenin gerisinde kalırken halkın cebinden yaptığı sağlık harcamaları konusunda öne çıkıyor.

Rapora göre, OECD ülkelerinde milli gelirin yüzde 8.8’i halkın sağlığına harcanırken Türkiye’de milli gelirin sadece yüzde 4.3’ü sağlığa gidiyor. ABD milli gelirinin yüzde 16.8’ini, ‘Türkiye’yi kıskanıyor’ denilen Almanya ise yüzde 11.7’sini halkın sağlına harcıyor. Rapora göre, geçen yıl kişi başına sağlık harcaması Türkiye’de 1.267 dolar, OECD ortalaması 4 bin 87 dolar oldu.

Devletin sağlık harcamalarına katkısı OECD ülkelerinde yüzde 35’e ulaşırken Türkiye’de yüzde 23’te kaldı. Sağlık harcamalarına halkın kendi cebinden yaptığı katkı oranında ise Türkiye, ABD ve Almanya gibi özellikle sağlıkta çok eleştirilen ülkeleri bile geride bıraktı. Türkiye’de her 100 liralık sağlık harcamasının 17 lirasını vatandaş cebinden karşılarken bu tutar Almanya’da 13 TL, ABD’de 11 TL’ye kadar düşüyor.  OECD ülkelerinde bin kişiye 3.6 hekim, 8.8 hemşire, 4.4 yatak düşüyor. Buna karşılık her bin kişiye 2 hekim, 2.4 hemşire, 2.9 yatağın düştüğü Türkiye listenin en sonlarında yer alıyor.

CHP Milletvekili Dr. Fikret Şahin, OECD verilerinin Türkiye’nin sağlıktaki çöküşünün kanıtı olduğunu söyledi. 2002-2019 yılları arasında Sağlık Bakanlığı hastanesi sayısı yüzde 15, yatak sayısı yüzde 33 artarken özel hastane sayısının yüzde 112, özel yatak sayısının yüzde 178 arttığını söyledi. Dr. Şahin, “Türkiye’de kamucu sağlık hizmeti ortadan kalkmış, ne kadar paran varsa o kadar sağlık hizmeti alırsın dönemi başlamıştır. Sağlık hizmeti hızla hastane patronlarının eline geçmekte, cepten sağlık ödemeleri artmaktadır” dedi. 

Ekonomik krizin vurmadığı meslek de sosyal sınıf da kalmadı. Geçim savaşı ağırlaşan halkın çığlığı giderek yükselirken bir feryat da eczacılardan geldi. Ülke genelindeki 28 bin 700 eczane adına konuşan Türkiye Eczacılar Birliği (TEB) Başkanı Arman Üney, eczacıların borçlarını, personel maaşlarını, elektrik faturalarını ve kiralarını ödeyemez hale düştüğünü söyledi. Sabırlarının tükendiğini, bıçağın kemiğe dayandığını ifade eden Üney, “Gücümüz de tahammülümüz de kalmadı, kapanıyoruz” dedi. Eczacılar 23-25 Haziranda eylem planı belirlemek için Konya’da kritik bir toplantı yapacak.

TEB Başkanı Üney, 13 yıldır değiştirilmeyen ilaç fiyat kararnamesinin günün koşullarına göre yeniden düzenlenmemesi halinde ülkede eczane iflasları yaşanacağı ve 29 bine yakın eczanenin yarısının kapanacağı uyarısında bulundu. Aileleriyle birlikte 300 bini aşkın eczacının varlık yokluk savaşı verdiğini belirten Üney hem mesleki hem de toplum sağlığı açısından ülkenin önünde karanlık bir tablo bulunduğunu söyledi.