Kauçuk Dergisi Kauçuk Dergisi
ilişkili haberler
Türkiye’nin dış ticaretinde önemli payı olan ülkelerin para birimlerinin bulunduğu sepette Türk Lirası’nın değeri tarihin en düşük seviyesine düştü. Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayımlanan geçici verilere göre, reel efektif döviz kuru endeksi, ağustos ayında yaşanan kur sıçramasının ardından bir önceki aya kıyasla 4,6 puan azalışla 63,71’e düştü. Endeks, temmuzda 68,31 düzeyinde bulunuyordu.
TÜFE esas alınarak yapılan reel efektif döviz kuru hesaplamasında 36 ülkenin para birimi kapsama alınıyor.
Ülke ekonomisinin kriz yaşandığı dönemlerde TL’nin sert değer kayıpları yaşamasıyla reel efektif kurda da düşüşler yaşanmıştı. Örneğin 1994 yılında yaşan krizin ardından TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru 81,45 idi. 2018 yılında Rahip Brunson krizi nedeniyle TL’nin ABD doları karşısında sert düşüş yaşadığı dönemde TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru 76,47 seviyelerine inmişti.
2018 yılının etkilerinin devam ettiği bu yıl ise koronavirüs salgınının da neden olduğu yeni bir krizin içine girildi. Önceki krizlerden daha farklı olarak tüm dünya ekonomilerinin etkilendiği krizde ülke ekonomisi ikinci çeyrekte yüzde 9,9 küçülürken, TL de en değersiz döneminde. TL’deki bu değer kaybını ortaya çıkaran TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru da yıllara göre bakıldığında en düşük dönemlerini yaşıyor.
Reel efektif kur, aylık olarak incelendiğinde kriz dönemlerinin ağır yaşandığı dönemlerde daha düşük seviyelere de düşmüştü. 1994 krizinin yaşandığı yıllık 81,45 olan reel efektif kur, aynı yılın nisan ayında 67,23 seviyesine kadar inmişti. Öte yandan 2018 yılının ağustos ayında yaşanan Brunson krizinin etkisiyle 2018 eylülde aylık olarak en düşük seviyeye inen reel efektif kur 62,58’i görmüştü.
REEL EFEKTİF DÖVİZ KURU NEDİR?
Türkiye’nin dış ticaretinde önemli paya sahip ülkelerin para birimlerinden oluşan sepete göre, Türk Lirası’nın ağırlıklı ortalama değeri hesaplanır. Reel efektif döviz kuru ise bu değerden Tüketici Fiyat Endeksi oranı yardımıyla, enflasyon dikkate alınarak yapılan yeni hesaplamadır. Türk Lirası’ndaki değer kaybını takip etmek için başvurulabilecek en önemli kaynaklardan biridir.
